ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΦΑΚΕΛΟΥ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ 1ο κριτήριο: Πολιτική και στοχοθεσία ποιότητας 2ο κριτήριο: Σχεδιασμός, δομή, διαδικασία έγκρισης και εφαρμογή των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών 3ο κριτήριο: Φοιτητοκεντρική μάθηση, διδασκαλία και αξιολόγηση 4ο κριτήριο: Επιλογή φοιτητών, στάδια φοίτησης, αναγνώριση μεταπτυχιακών σπουδών και απονομή διπλώματος 5ο κριτήριο: Διδακτικό Προσωπικό των ΠΜΣ 6ο κριτήριο: Μαθησιακοί πόροι και φοιτητική στήριξη 7ο κριτήριο: Διαχείριση πληροφοριών 8ο κριτήριο: Δημόσια πληροφόρηση για τα ΠΜΣ 9ο κριτήριο: Συνεχής παρακολούθηση και περιοδική εσωτερική αξιολόγηση των ΠΜΣ 10ο κριτήριο: Περιοδική εξωτερική αξιολόγηση των ΠΜΣ Α0. Πίνακας Περιεχομένων Φακέλου Σημείωση: (ΝΕΟ-25/7/2023) Πρέπει να τηρηθεί η ονοματοδοσία και η αρίθμηση όλων των αρχείων, σύμφωνα με το ακόλουθο υπόδειγμα. Τα περιεχόμενα του Α0 πρέπει να αντιστοιχίζονται με τα ονόματα των αρχείων, τα οποία πρεπει να περιέχουν μέχρι 30 χαρακτήρες. Ως εκ τούτου, παρακαλούμε να αξιοποιηθούν τα υποδείγματα. Έχει αναρτηθεί πρότυπο στην υποενότητα https://qa.auth.gr/el/node/7575 (Έχουν ενημερωθεί οι πίνακες περιεχομένων) Συνιστάται τα τυχόν περιεχόμενα/αρχεία του Παραρτήματος Α19 να αναφερθούν αναλυτικά, σύμφωνα με την αρίθμηση που θα δώσετε. Α1. Πρόταση Ακαδημαϊκής Πιστοποίησης του ΠΜΣ Παρακαλούμε να μελετήσετε το Υπόδειγμα Σύνταξης Πρότασης Ακαδημαϊκής Πιστοποίησης στο οποίο περιγράφονται αναλυτικά τα δέκα (10) κριτήρια της Πιστοποίησης (δηλαδή οι 10 ενότητες της Α1. Πρότασης), καθώς επίσης και τα απαιτούμενα έγγραφα για την τεκμηρίωση όσων θα αναφερθούν στο κείμενο, τα περισσότερα εκ των οποίων αποτελούν και τα Παραρτήματα της Πρότασης.(ΝΕΟ-25/7/2023)Σύμφωνα με πρόσφατη οδηγία της ΕΘΑΑΕ θα πρέπει να αναπτυχθούν πλήρως όλα τα ενδεικτικά σημεία αναφοράς του Υποδείγματος. 1ο κριτήριο: Πολιτική και Στοχοθεσία ποιότητας Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να αναφερθούν η Πολιτική Ποιότητας του Τμήματος για τα ΠΜΣ η οποία οφείλει να εναρμονίζεται με την αντίστοιχη του Τμήματος, οι τρόποι επικοινώνησής της, καθώς επίσης και ο προγραμματισμός στόχων και δράσεων. Η ακαδημαϊκή μονάδα πρέπει να δεσμεύεται να εφαρμόζει διαδικασίες και στόχους ποιότητας σε όλους τους τομείς: δομή και οργάνωση προγράμματος, διδακτικό έργο, διδάσκοντες, αγορά εργασίας και σχετικά αποκτώμενα προσόντα, υποδομές και υπηρεσίες και εσωτερική αξιολόγηση με στόχο την διαρκή αναβάθμιση και βελτίωση του ΠΜΣ. Σχετικά Παραρτήματα:Α2. Πολιτική ποιότητας της ακαδημαϊκής μονάδας για την ανάπτυξη και τη βελτίωση του ΠΜΣ (1-2 σελίδες)*(NEO-25/7/2023)* Η Πολιτική Ποιότητας μπορεί να είναι κοινή για όλα τα ΠΜΣ της ακαδημαϊκής μονάδας αλλά -σύμφωνα με πρόσφατη οδηγία της ΕΘΑΑΕ- πρέπει να εξειδικεύεται στο κάθε ΠΜΣ ξεχωριστά (πρέπει δηλαδή να γίνεται αναφορά στον τίτλο του ΠΜΣ), με την παράθεση των στόχων ποιότητάς του, όπως περιλαμβάνονται στο Αρχείο Α7.*(NEO-25/7/2023)* Η Πολιτική Ποιότητας του Τμήματος για το σύνολο των ΠΜΣ θα πρέπει να έχει εγκριθεί από τη Συνέλευση του Τμήματος, να παρατεθεί ο αριθμός της αντίστοιχης συνεδρίασης και να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Τμήματος. Το αρχείο θα περιλαμβάνει μόνο την Πολιτική Ποιότητας (στα ελληνικά και τα αγγλικά) και όχι όλο το κείμενο της ενότητας 1 και θα πρέπει να αναρτηθεί στις ιστοσελίδες των ΠΜΣ του Τμήματος, σε διακριτό σημείο. *(NEO-25/7/2023)* Παρακαλούμε να αξιοποιήσετε το Πρότυπο, προσαρμόζοντας με την ονομασία του Τμήματος και του ΠΜΣ και προσθέτοντας σε μορφή λίστας τους Στόχους Ποιότητας του εκάστοτε ΠΜΣ. Α3. Στοχοθεσία Ποιότητας της ακαδημαϊκής μονάδας για το ΠΜΣ σύμφωνα με το υπόδειγμα της ΕΘΑΑΕ. Συμπληρώνεται σύμφωνα με το πρότυπο που συνοδεύει την Προκήρυξη και τις Οδηγίες της ΕΘΑΑΕ, χρησιμοποιώντας δείκτες από το ΟΠΕΣΠ-ΕΘΑΑΕ, ενώ μπορεί να σας διευκολύνει και η Στοχοθεσία Ποιότητας του ΠΠΣ του Τμήματός σας. Επικουρικά: Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την Παρ. 1 το άρθρου 80 (Ν. 4957/2022) «Η ίδρυση νέων ΠΜΣ περιλαμβάνεται στο πολυετές αναπτυξιακό σχέδιο κάθε Τμήματος/Σχολής του ΑΕΙ και εντάσσεται στον Στρατηγικό Σχεδιασμό του ΑΕΙ». Άρα, ένα από τα ζητούμενα της Πιστοποίησης είναι να τεκμηριωθεί ότι τα ΠΜΣ δεν ιδρύονται αποσπασματικά, αλλά εντάσσονται σε έναν συνολικό Σχεδιασμό του Τμήματος (της Σχολής και του Ιδρύματος). Εφόσον δεν υπάρχει Στρατηγικό Σχέδιο στο Τμήμα, για την εκπόνησή του μπορείτε να διευκολυνθείτε από το ισχύον Στρατηγικό Σχέδιο του Ιδρύματος ή/και το τυχόν Στρατηγικό Σχέδιο της Σχολής. Η ΜΟΔΙΠ θα στείλει Οδηγίες για την κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδίου του Τμήματος και της Στοχοθεσίας Ποιότητας των ΠΜΣ και θα διοργανώσει επιμορφωτικά σχετικά προγράμματα Η ΜΟΔΙΠ θα αποστείλει τους δείκτες του ΟΠΕΣΠ της ΕΘΑΑΕ (2020-2021) για το κάθε ΠΜΣ στον Συντονιστή ΟΜΕΑ του κάθε Τμήματος, προκειμένου να τους διαβιβάσει αρμοδίως στον εκάστοτε Διευθυντή του ΠΜΣ. Στην περίπτωση υποβολής της Πρότασης Πιστοποίσης κατά τη δεύτερη Πρόσκληση, θα πρέπει να αξιοποιηθούν οι Δείκτες για το Ακαδ. Έτος 2021-2022, αφού συμπληρωθεί το ΟΠΕΣΠ την Άνοιξη του 2023. 2ο κριτήριο: Σχεδιασμός, δομή, διαδικασία έγκρισης και εφαρμογή των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να περιγραφεί το Πρόγραμμα Σπουδών, να παρατεθούν τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα (τα οποία θα πρέπει να αναφέρονται και στον Οδηγό Σπουδών-Παράρτημα Α5) όπως και τα τυχόν επαγγελματικά δικαιώματα που παρέχει το ΠΜΣ. Είναι σημαντικό να τεκμηριωθεί ότι κατά τον σχεδιασμό (αλλά και για τυχόν αναμόρφωσεις/τροποποιήσεις) του ΠΜΣ τηρήθηκε συγκεκριμένη έγγραφη διαδικασία, κατά την οποία συνεκτιμήθηκαν η ακαδημαϊκή φυσιογνωμία και ο προσανατολισμός του προγράμματος σπουδών, οι στόχοι, τα γνωστικά αντικείμενα, η δομή και η οργάνωσή τους, τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα και τα επιδιωκόμενα επαγγελματικά προσόντα σύμφωνα με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων Ανώτατης Εκπαίδευσης. Επιπρόσθετα, είναι σημαντικό να αναφερθεί και να τεκμηριωθεί ότι για τον σχεδιασμό του ΠΜΣ (καθώς και για τις τυχόν τροποποιήσεις/αναθεωρήσεις) έχουν ληφθεί υπόψη (και λαμβάνονται συστηματικά) οι γνώμες των φοιτητών, των αποφοίτων, των εξωτερικών συνεργαζόμενων φορέων, οι τάσεις της επιστήμης και οι ανάγκες της αγοράς εργασίας (σε εθνικό και διεθνές επιπεδο), καθώς επίσης και να συσχετιστεί με αντίστοιχα ΠΜΣ (σε εθνικό και διεθνές επίπεδο). Επίσης θα πρέπει να τεκμηριωθεί η εμβάθυνση των γνώσεων, η σύνδεση έρευνας και διδασκαλίας, η μύηση των φοιτητών στην έρευνα (μέσω ειδικών μαθημάτων, εκπόνησης διπλωματικής εργασίας, ενθάρρυνσης συμμετοχής σε ερευνητικές δραστηριότητες). Αναφορικά με τη διαδικασία σχεδιασμού/ίδρυσης και πλέον των διαδικασιών που τηρούνται στο εκάστοτε Τμήμα, σε επίπεδο Ιδρύματος ισχύει το ακόλουθο: Η Υπηρεσία Υποστήριξης Μεταπτυχιακών Σπουδών διεξάγει έλεγχο όλων των ΠΜΣ, με συγκεκριμένα κριτήρια, κατά τις διαδικασίες τροποποίησης ή κατά την ίδρυση νέων Προγραμμάτων. Έχουν δοθεί στα Τμήματα συγκεκριμένες οδηγίες ως προς τα περιεχόμενα της πρότασης, τα σχετικά πρότυπα και τη διαδικασία. Η διαδικασία είναι έγγραφη. Η εισήγηση υποβάλλεται στην Υπηρεσία Υποστήριξης Μεταπτυχιακών Σπουδών, πραγματοποιούνται διορθώσεις/παρατηρήσεις, ακολούθως συζητείται στην Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών, η οποία εισηγείται σχετικά προς τη Σύγκλητο, και ακολούθως η Απόφαση ίδρυσης ή τροποποίησης δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Σχετικά Παραρτήματα:Α4. Απόφαση Συγκλήτου για την ίδρυση του ΠΜΣΑ5. (NEO-12/06/2023). Οδηγός Σπουδών του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους (με το σύνολο των πιστωτικών μονάδων ECTS του ΠΜΣ και τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα του ΠΜΣ)στα ελληνικά και τα αγγλικά. Τα περιεχόμενά του κατ’ αναλογία με τον Οδηγό Σπουδών του ΠΠΣ (βλ. σχετική Νομοθεσία)Α6. Περιγράμματα μαθημάτων (σύμφωνα με το υπόδειγμα της ΕΘΑΑΕ) για όλα τα μαθήματα (και για τη Διπλωματική Εργασία) Αφού συμπληρωθούν όλα τα Μ1 (και για τη Διπλωματική Εργασία) στο ΣΔΠ της ΜΟΔΙΠ, στα ελληνικά και τα αγγλικά, και ελεγχθούν ως προς τη διατύπωση των επιδιωκόμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων, θα πρέπει να τα εξάγετε σε ένα ενιαίο αρχείο .pdf, με αρίθμηση σελίδων, πίνακα περιεχομένων με μαθήματα οργανωμένα ανά εξάμηνο σπουδών και αριθμό σελίδας για κάθε μάθημα. Α7. Ονομαστικός κατάλογος διδακτικού προσωπικού (με γνωστικά αντικείμενα, σχέση εργασίας, ανάθεση διδακτικού έργου στο ΠΜΣ σε ώρες και λοιπές υποχρεώσεις διδασκαλίας σε ώρες). Επικουρικά:Περιγράμματα ΜαθημάτωνOδηγίες για τη συμπλήρωση των Μ1(NEO-29/05/2023) Υπόδειγμα Μ1 για τη Διπλωματική ΕργασίαΟδηγίες για τη διατύπωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων Για διευκόλυνσή σας -στην περίπτωση που τα Μ1 δεν είναι ήδη συμπληρωμένα- μπορεί ο Διευθυντής του ΠΜΣ να ζητήσει «Δικαιώματα επεξεργασίας» για κάποιο άλλο μέλος του Τμήματος αποστέλλοντας σχετικό αίτημα στη διεύθυνση modip@auth.gr, με ταυτόχρονη κοινοποίηση του αιτήματος στον Πρόεδρο και τον Συντονιστή ΟΜΕΑ του Τμήματος.Οδηγίες εξαγωγής Μ1Κατάλογος Διδακτικού προσωπικούΕδώ είναι διαθέσιμο πρότυπο Πίνακα προς συμπλήρωση. Εάν υπάρχουν και άλλες κατηγορίες Διδακτικού προσωπικού, μπορείτε να προσαρμόσετε τον Πίνακα ανάλογα.Σχετικά με τον τρόπο ζήτησης γνώμης αποφοίτων, συναφών επιστημονικών οργανώσεων και εργοδοτών Εάν έχετε διεξάγει έρευνες μεταξύ αποφοίτων και συνεργαζόμενων φορέων για την ανατροφοδότηση σχετικά με τον σχεδιασμό του Προγράμματος ή την τροποποίησή τους, μπορείτε να επικαλεστείτε τα αποτελέσματά τους. Εάν όχι, μπορείτε να επικαλεστείτε άτυπες συνεργασίες, μέσω των οποίων λαμβάνετε τη γνώμη τους, επισημαίνοντας ότι προτίθεστε να τις θεσμοθετήσετε. Σε περίπτωση υποβολής Πρότασης για Πιστοποίηση στη δεύτερη Πρόσκληση, αλλά και μέχρι τη διεξαγωγή της Επιθεώρησης υπάρχει το χρονικό περιθώριο να πραγματοποιήσετε τόσο έρευνα με ερωτηματολόγια, όσο και συναντήσεις (τις οποίες είναι σκόπιμο να καθιερώσετε εφεξής), για τις οποίες θα πρέπει να έχετε και στοιχεία γραπτά που μπορούν να κατατεθούν. Ένας τρόπος διατήρησης επικοινωνίας/επαφής με τους αποφοίτους είναι η παρουσία του ΠΜΣ σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (όπως facebook, linkedin) και ειδικότερα, η δημιουργία σελίδας αποκλειστικά για τους αποφοίτους. Με τα συγκεκριμένα μέσα επικοινωνίας αφενός θα μπορούν να ενημερώνονται οι απόφοιτοι συστηματικά για τις δραστηριότητες του Τμήματος και αφετέρου, θα μπορούν σχετικά εύκολα να διεξαχθούν έρευνες γνώμης, ικανοποίησης κοκ για οποιοδήποτε θέμα.Εδώ έχουν αναρτηθεί ιδέες για ερωτηματολόγια αποφοίτων, που ενδεχομένως θα θέλατε να αξιοποιήσετε. Τυχόν αποτελέσματα έρευνας που έχει γίνει μεταξύ των αποφοίτων, συνεργαζόμενων φορέων (κοινωνικών/παραγωγικών/πολιτιστικών/επιστημονικών) για την ανταπόκριση του προγράμματος στις ανάγκες της αγοράς εργασίας , θα πρέπει να ενταχθούν στο Παράρτημα Α19. 3ο κριτήριο: Φοιτητοκεντρική μάθηση, διδασκαλία και αξιολόγηση Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να αναφερθούν και να τεκμηριωθούν οι τρόποι εφαρμογής της φοιτητοκεντρικής μάθησης, σχολιάζοντας συγκεκριμένα ζητήματα, όπως: τα εφαρμοζόμενα μέσα και οι πρακτικές μάθησης και διδασκαλίας, η συμμετοχή των φοιτητών στη μαθησιακή διαδικασία και αξιολόγηση, ο σεβασμός της διαφορετικότητας, η διαχείριση φοιτητικών ενστάσεων και παραπόνων, η αξιολόγηση των μαθημάτων από τους φοιτητές κ.α. Επιπρόσθετα θα πρέπει να τεκμηριωθεί ότι οι φοιτητές ενημερώνονται έγκαιρα και έγκυρα για όλα τα θέματα και έχουν γνώση των θεσμοθετημένων διαδικασιών του Τμήματος και του Ιδρύματος, καθώς επίσης και ότι λαμβάνουν την απαραίτητη υποστήριξη για ό,τι μπορεί να χρειαστούν σε σχέση με τη φοίτησή τους, καθώς επίσης και με ό,τι άλλο τους απασχολεί. Τέλος, ότι είναι ενήμεροι για όλα τα παραπάνω, μέσω Κανονισμών και επίσημων καναλιών επικοινωνίας του Τμήματος. Το ΠΜΣ θα πρέπει να τεκμηριώσει ότι παρακολουθεί την επιτυχή εφαρμογή όλων των διαδικασιών και με ποιους τρόπους. Υποστήριξη καθόλη τη διάρκεια των Σπουδών τους θα πρέπει να έχουν όλοι οι φοιτητές των ΠΜΣ από τον Σύμβουλο Σπουδών/Ακαδημαϊκό Σύμβουλο. Το έργο των Συμβούλων Σπουδών είναι να καθοδηγούν και να υποστηρίζουν τους φοιτητές σε θέματα εκπαίδευσης και σταδιοδρομίας, ειδικότερα για το πρόγραμμα σπουδών τους, αλλά και σε προσωπικά προβλήματα που σχετίζονται με τις σπουδές τους, καθώς και να υποδεικνύουν στους φοιτητές τον βέλτιστο τρόπο για την επίτευξη των ατομικών τους στόχων. Ο Κανονισμός Λειτουργίας Μηχανισμού διαχείρισης Παραπόνων και Ενστάσεων μπορεί να καταρτιστεί σε επίπεδο Τμήματος για όλους τους κύκλους Σπουδών, είτε για τον κάθε κύκλο σπουδών ξεχωριστά είτε από το κάθε ΠΜΣ ξεχωριστά και να αναρτηθεί σε όλες τις ιστοσελίδες. Για τα ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών θα πρέπει να εκπονηθεί τουλάχιστον και στην αντίστοιχη γλώσσα. Σχετικά ΠαραρτήματαΑ9. Αξιολόγηση από τους φοιτητές α) Δείγμα πλήρως συμπληρωμένου ερωτηματολογίου για αξιολόγηση μαθήματος/διδάσκοντα του ΠΜΣ από τους φοιτητές. β) Αποτελέσματα της στατιστικής επεξεργασίας του συνόλου των ερωτηματολογίων ανά ερώτηση για δύο ακαδημαϊκά εξάμηνα. Σχολιασμός των αποτελεσμάτων και προτάσεις αντιμετώπισης των αδυναμιών.Α10. Κανονισμός λειτουργίας μηχανισμού διαχείρισης παραπόνων και ενστάσεων Προτείνουμε να ετοιμαστεί σε επίπεδο Τμήματος για όλα τα ΠΜΣ- απαιτείται απόφαση Συνέλευσης. Πρέπει να συνταχθεί στα ελληνικά και στα αγγλικά και να αναρτηθεί στις ιστοσελίδες των ΠΜΣ του ΤμήματοςΑ11. Κανονισμός λειτουργίας θεσμού ακαδημαϊκού συμβούλου Προτείνουμε να ετοιμαστεί σε επίπεδο Τμήματος για όλα τα ΠΜΣ- απαιτείται απόφαση Συνέλευσης. Πρέπει να συνταχθεί στα ελληνικά και στα αγγλικά και να αναρτηθεί στις ιστοσελίδες των ΠΜΣ του Τμήματος Επικουρικά:Αξιολόγηση Μαθημάτων Να παρακινηθούν οι φοιτητές να προβούν σε αξιολόγηση μαθημάτων και η ΟΜΕΑ να τα μελετήσει. Εάν μέχρι τώρα η αξιολόγηση των μαθημάτων και των διδασκόντων δεν πραγματοποιείται μέσω του ΣΔΠ της ΜΟΔΙΠ, μπορεί να διεξαχθεί με όποιον τρόπο κρίνετε προσφορότερο, που θα διασφαλίσει μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής και θα δίνει τη δυνατότητα να τηρoύνται διαχρονικά στατιστικά στοιχεία. Είναι σημαντικό να τεκμηριωθεί ότι οι φοιτητές λαμβάνουν γνώση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης, με σεβασμό στα προσωπικά δεδομένα. Είτε με αποστολή ηλεκτρονικής ενημέρωσης είτε με ανάρτηση στην ιστοσελίδα του ΠΜΣ είτε με συναντήσεις, θα πρέπει να τους ενημερώσετε για τα αποτελέσματα και για τις ενέργειες που έχετε κάνει ή προτίθεστε να κάνετε για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων/αρνητικών σχολίων.Ιδέες προς αξιοποίηση έχουν αναρτηθεί εδώΔείγμα του ερωτηματολογίου για την αξιολόγηση μαθήματος/διδάσκοντα του ΠΜΣ από τους φοιτητές.(ΝΕΟ-22/6/2023) Δείγμα συμπληρωμένου ερωτηματολογίου για την αξιολόγηση μαθήματος/διδάσκοντα του ΠΜΣ από τους φοιτητές. Αν το ΠΜΣ έχει αξιολογηθεί από τους φοιτητές μέσω της ΜΟΔΙΠ, τα αποτελέσματα της στατιστικής επεξεργασίας είναι διαθέσιμα μέσω της αναφοράς σε εξουσιοδοτημένους χρήστες. Συστήνεται να επιλεγούν ενδεικτικά ορισμένα απο τα αποτελέσματα της αξιολόγησης και ενδεχομένως και σχόλια των φοιτητών και να παρατεθούν μαζί με σχολιασμό και προτάσεις αντιμετώπισης των αδυναμιών που θα γραφούν για αυτό το έγγραφο. Συχνά ζητείται από τις Επιτροπές Πιστοποίησης η Αποτίμηση Σπουδών, έρευνα δηλαδή αξιολόγησης και ικανοποίησης των φοιτητών για το σύνολο των σπουδών τους. Η Αποτίμηση Σπουδών θεσμοθετήθηκε στο ΑΠΘ μετά από εισήγηση της ΜΟΔΙΠ και με Απόφαση της Συγκλήτου το 2017, με οδηγία να συμπληρώνουν ερωτηματολόγιο οι φοιτητές πριν από την αποφοίτησή τους. (ΝΕΟ-11/07/2023) Δείγμα ερωτηματολογίου αποτίμησης σπουδών στα Ελληνικά(ΝΕΟ-11/07/2023) Δείγμα ερωτηματολογίου αποτίμησης σπουδών στα Αγγλικά Σε περίπτωση υποβολής Πρότασης για Πιστοποίηση στη δεύτερη Πρόσκληση, υπάρχει χρόνος για να παρακινηθούν οι φοιτητές σας να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο Αποτίμησης σπουδών πριν από την αποφοίτησή τους, ώστε να μπορέσετε είτε να το αναφέρετε στην πρόταση είτε κατά την Επιθεώρηση.Διαχείριση Παραπόνων Το Τμήμα θα μπορούσε να ορίσει Επιτροπή Διαχείρισης Παραπόνων και Ενστάσεων και να προσδιορίσει εάν αυτή θα δέχεται παράπονα από φοιτητές όλων των κύκλων Σπουδών ή να ορίσει επιμέρους Επιτροπές για τον κάθε Κύκλο Σπουδών. Θα πρέπει επίσης να προσδιοριστούν με σαφήνεια τα θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Επιτροπής (και ποια λχ στις αρμοδιότητες του Συμβούλου Σπουδών), καθώς επίσης και με ποια διαδικασία υποβάλλονται τα παράπονα. Υπενθυμίζεται ότι το κάθε Τμήμα οφείλει να διαθέτει και να αναρτά την πληροφορία σχετικά με: Υπεύθυνο για τα Προγράμματα Κινητικότητας/Erasmus Υπεύθυνο Πρακτικής Άσκησης Σύμβουλο για την υποστήριξη των σπουδών φοιτητών που ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικές Ομάδες. Υποστήριξη φοιτητών Πλέον των παραπάνω, υπενθυμίζεται ότι για την υποστήριξη των φοιτητών του, το ΑΠΘ διαθέτει: Συνήγορο του Φοιτητή: για θέματα εκτός βαθμολογίας και εξετάσεων Επιτροπή Δεοντολογίας: για θέματα δημοσιεύσεων, εκπόνηση εργασιών, πνευματικά δικαιώματα κτλ Κώδικας Δεοντολογίας και καλής Πρακτικής Επιτροπή Δεοντολογίας της Έρευνας: για θέματα σχετικά με Ερευνητικά Έργα Κανονισμός Αρχών και Λειτουργίας της Επιτροπής Ηθικής και δεοντολογίας της Έρευνας / Διαθέσιμος στα Αγγλικά εδώ Επιτροπή Ισότητας Φύλων: για θέματα διακριτικής μεταχείρισης Υπεύθυνο Προστασίας Προσωπικών δεδομένων, για θέματα δεδομένων προσωπικού Χαρακτήρα Γραφείο Διασύνδεσης Σπουδών και Σταδιοδρομίας Γραφείο Υποστήριξης Φοιτητών Ευαίσθητων Κοινωνικών Ομάδων Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης Ιδέες προς αξιοποίηση έχουν αναρτηθεί εδώΣύμβουλος Σπουδών/Ακαδημαϊκός Σύμβουλος Ο Σύμβουλος Σπουδών είναι αρμόδιος για να παρακολουθεί την πρόοδο των φοιτητών, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των αδυναμιών του, για να συζητήσει τα αποτελέσματα των εξετάσεων, την επιλογή θέματος διπλωματικής εργασίας ή άλλων εργασιών, οποιουδήποτε θέματος που παρεμποδίζει τις σπουδές, τυχόν προβλήματα με διδάσκοντες, την ενημέρωση σχετικά με τις υπηρεσίες και τις δυνατότητες που προσφέρει το Τμήμα και το Πανεπιστήμιο. Τέλος, οι Σύμβουλοι θα βοηθήσουν τους φοιτητές να διαμορφώσουν την καλύτερη δυνατή αντίληψη για την επαγγελματική τους ζωή και περαιτέρω δυνατότητες στην Ελλάδα και το Εξωτερικό. Το κάθε ΠΜΣ, ανάλογα με τη φυσιογνωμία του, μπορεί να ορίζει Σύμβουλο Σπουδών ανά φοιτητή για όλη τη διάρκεια των σπουδών του ή Σύμβουλο Σπουδών ανά εξάμηνο φοίτησης< Ο Κανονισμός Λειτουργίας του θεσμού του Συμβούλου Σπουδών μπορεί να καταρτιστεί σε επίπεδο Τμήματος για όλους τους κύκλους Σπουδών, είτε για τον κάθε κύκλο σπουδών ξεχωριστά είτε από το κάθε ΠΜΣ ξεχωριστά και να αναρτηθεί σε όλες τις ιστοσελίδες. Για τα ξενόγλωσσα ΠΜΣ θα πρέπει να εκπονηθεί τουλάχιστον και στην αντίστοιχη γλώσσα. Ο Κανονισμός λειτουργίας θα πρέπει να προβλέπει αναλυτικά όλες τις αρμοδιότητες του Συμβούλου, καθώς επίσης τον τρόπο «κατανομής» των φοιτητών, τους τρόπους συνεργασίας και επικοινωνίας με φοιτητές, τη διεξαγωγή τακτικών συναντήσεων (πλέον των ήδη δημοσιευμένων ωρών συνεργασίας), την υποχρέωση τήρησης βάσης με τα στοιχεία των φοιτητών, την υποχρέωση υποβολής αναφοράς στον Διευθυντή του ΠΜΣ ή την ΟΜΕΑ ή σε όποιο άλλο Όργανο κρίνει το Τμήμα σκόπιμο (προστατεύοντας τα προσωπικά τους δεδομένα).Ιδέες προς αξιοποίηση έχουν αναρτηθεί εδώΜέθοδοι Διδασκαλίας και Αξιολόγησης Σε σχέση με την τεκμηρίωση για τις μεθόδους διδασκαλίας και αξιολόγησης και τον τρόπο παρακολούθησής τους, μπορεί να γίνει αναφορά στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στα Δελτία Περιγραφής Μαθημάτων και τις σχετικές αναφορές μέσω του πληροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας της ΜΟΔΙΠ. 4ο κριτήριο: Επιλογή φοιτητών, στάδια φοίτησης, αναγνώριση μεταπτυχιακών σπουδών και απονομή διπλώματος Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να τεκμηριωθεί ότι το Τμήμα διαθέτει συγκεκριμένες διαδικασίες και Κανονισμούς σε σχέση με την επιλογή των φοιτητών, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, την παρακολούθηση της προόδου τους, την πρακτική άσκηση, την παροχή υποτροφιών, την εκπόνηση εργασιών και διπλωματικής εργασίας (προαιρετική/υποχρεωτική), την κινητικότητα, κ.α. Ακόμη και αν τα ζητούμενα (διαδικασίες και κριτήρια για την επιλογή φοιτητών, για την παροχή υποτροφιών) προσδιορίζονται από τη Νομοθεσία ή τον Κανονισμό του ΠΜΣ, στην πρόταση θα πρέπει να περιγραφούν ακριβώς οι διαδικασίες που εφαρμόζονται και (όπου χρειάζεται) να γίνεται η αντίστοιχη παραπομπή. Σχετικά Παραρτήματα:Α12. Εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας του ΠΜΣ Μέχρι την έκδοση του νέου Κανονισμού, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ν. 4957, θα υποβληθεί ο ισχύον Κανονισμός. Ο νέος θα υποβληθεί πριν από την Επιθεώρηση της ΠιστοποίησηςΑ13. Κανονισμός Δεοντολογίας της Έρευνας Μπορείτε να επισυνάψετε τον Κανονισμό του ΕΛΚΕ-ΑΠΘ. / Διαθέσιμος στα Αγγλικά εδώ Εάν το Τμήμα δαθέτει Κανονισμό Δεοντολογίας της έρευνας συνιστάται να τον επισυνάψει.Α14. Κανονισμός σπουδών, πρακτικής άσκησης, κινητικότητας, εκπόνησης εργασιών Η ακαδημαϊκή μονάδα μπορεί να εφαρμόζει κοινούς κανονισμούς για όλα τα ΠΜΣ, οπότε περιλαμβάνονται σε κάθε υποβαλλόμενη πρόταση. Οι Κανονισμοί θα πρέπει να έχουν εγκριθεί από τη Συνέλευση του Τμήματος και να είναι αναρτημένοι σε εμφσνή σημεία της ιστσοελίδας του Τμήματος και των ΠΜΣ. Στην περίπτωση ξενόγλωσσων ΠΜΣ θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι και στην αγγλική γλώσσα.Α15. Υπόδειγμα Παραρτήματος Διπλώματος στην ελληνική και αγγλική γλώσσα Θα πρέπει να κατατεθεί Παράρτημα Διπλώματος στα ελληνικά και τα Αγγλικά με καλυμμένα τα στοιχεία του φοιτητή Το παράρτημα Διπλώματος χορηγείται από όλα τα Τμήματα του Ιδρύματος. Μάλιστα το ΑΠΘ, για την επιτυχή εφαρμογή και παροχή του Παραρτήματος Διπλώματος, είχε λάβει και τη σχετική πιστοποίηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Diploma Supplement Label, 2012-2015. Επικουρικά:Κανονισμός Σπουδών: Εάν τo ΠΜΣ δεν διαθέτει Κανονισμό Σπουδών, υπάρχουν οι εξής επιλογές: α) Να παραπέμψετε στα σχετικά εδάφια του Κανονισμού λειτουργίας ή β) Να παραπέμψετε στον Οδηγό Σπουδών ή γ) Να καταρτίσετε Κανονισμό ΣπουδώνΚανονισμός Πρακτικής Άσκησης: Στο ΑΠΘ λειτουργεί Γραφείο Πρακτικής Άσκησης. Υπόδειγμα κανονισμού Πρακτικής Άσκησης που έχει εκπονηθεί από το Γραφείο Πρακτικής Άσκησης, μπορείτε να βρείτε εδώ Μπορεί πρώτα να ελεγχθεί από το Γραφείο Πρακτικής Άσκησης (Βάσω Παπαγεωργίου, vvpapage@ad.auth.gr, 9-7136) και στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθεί από τη Συνέλευση του Τμήματος.Κανονισμός κινητικότητας: Ο Κανονισμός του ΑΠΘ για την κινητικότητα είναι διαθέσιμος εδώ Εάν υπάρχει Κανονισμός ή επιμέρους κριτήρια σε επίπεδο Τμήματος και για τα ΠΜΣ, συνιστάται να έπισυναφθεί. Εάν υπάρχει μόνο για το ΠΠΣ, συνιστάται να επικαιροποιηθεί, ώστε να αναφέρεται ρητά και στα ΠΜΣ.Κινητικότητα Όλες οι διαδικασίες σε σχέση με την κινητικότητα συντονίζονται κεντρικά από το Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και όλη η απαραίτητη πληροφόρηση είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του. Επιπρόσθετα, σε ό,τι αφορά τη διευκόλυνση και την ενίσχυση της κινητικότητας στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+, η Σύγκλητος του ΑΠΘ έχει λάβει σημαντικές κανονιστικές αποφάσεις για την ενιαία αντιμετώπιση ποικίλων θεμάτων για όλα τα Τμήματα του ΑΠΘ, όπως για παράδειγμα για την εισαγωγή ενιαίων κριτηρίων επιλογής και ενιαίου τρόπου μοριοδότησης των κριτηρίων βάσει συγκεκριμένου τύπου Ωστόσο, είναι σημαντικό -στο πλαίσιο της φοιτητοκεντρικής μάθησης και συγκεκριμένα για τη διαδικασία της Πιστοποίησης- οι σχετικές πληροφορίες, οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες που προσφέρονται στους φοιτητές να είναι αναρτημένες και στις επιμέρους ιστοσελίδες όλων των Προγραμμάτων Σπουδών, μαζί με τις πληροφορίες για τους αρμοδίους εκ μέρους του Προγράμματος.Κανονισμός εκπόνησης εργασιών: Συνιστάται αν το Τμήμα δεν διαθέτει κανονισμό εκπόνησης εργασιών ή/και Διπλωματικής εργασίαςΥποτροφίες Υποτροφίες το ΑΠΘ δεν χορηγεί τα τελευταία χρόνια, λόγω των δυσμενών Οικονομικών συνθηκών. Ωστόσο, φροντίζει να διακινεί την ενημέρωση για παροχή υποτροφιών άλλων φορέων μέσω του Τμήματος Σπουδών, του Γραφείου Διασύνδεσης, του Τμήματος Κληροδοτημάτων, με αποστολή μηνυμάτων προς όλους τους φοιτητές και αναρτήσεις στις επιμέρους ιστοσελίδες. Επιπρόσθετα, υποτροφίες χρηματικές, για σπουδές, για διεξαγωγή έρευνας στην Ελλάδα ή το εξωτερικό παρέχονται μέσω Πανεπιστημίων και φορέων με τους οποίους το ΑΠΘ ή Τμήματά του έχουν συνάψει Σύμφωνα Συνεργασίας.Αναγνώριση σπουδών Όλοι οι τίτλοι σπουδών από δημόσια ΑΕΙ της ημεδαπής αναγνωρίζονται αυτομάτως. Οι προϋποθέσεις εισαγωγής σε ΠΜΣ δημοσίων ΑΕΙ ορίζονται από τη Νομοθεσία (ν. 4957/2022) και εξειδικευτούν με τον Κανονισμό του εκάστοτε ΠΜΣΑναγνώριση σπουδών στο εξωτερικό Η διαδικασία για την αναγνώριση των Τίτλων Σπουδών (κάθε επιπέδου) της αλλοδαπής ορίζεται από το ΔΟΑΤΑΠ. Η αναγνώριση αυτή είναι εκ του νόμου προϋπόθεση για την αποδοχή υποψηφιοτήτων, εγγραφών ή προσλήψεων κάθε είδους και σε κάθε επίπεδο.Εδώ θα βρείτε υπόμνημα του ΔΟΑΤΑΠ σε εφαρμογή του ν. 4957/22.7.2022 με τις βασικές πληροφορίες σχετικά με τις ενέργειες που πρέπει να κάνουν οι γραμματείες των Τμημάτων των Α.Ε.Ι. και των Ινστιτούτων των Ε.Κ. 5ο κριτήριο: Διδακτικό Προσωπικό των ΠΜΣ Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να παρουσιαστούν και τεκμηριωθούν οι τρόποι με τους οποίους η ακαδημαϊκή μονάδα/το ΠΜΣ διασφαλίζει και παρακολουθεί την επάρκεια, το επίπεδο γνώσεων και ικανοτήτων του διδακτικού προσωπικού, την ισοκατανομή του φόρτου εργασίας. Θα πρέπει επίσης να παρουσιαστούν και να τεκμηριωθούν οι τρόποι με τους οποίους η ακαδημαϊκή μονάδα/το ΠΜΣ υποστηρίζει και μεριμνά για την προώθηση της ερευνητικής δραστηριότητας και τη βελτίωση των επιδόσεών του διδακτικού προσωπικού, την επιμόρφωση, την εξέλιξή του και όλες τις προβλεπόμενες από τη νομοθεσία υποχρεώσεις και δικαιώματά του και πως καταγράφει και παρακολουθεί όλα τα παραπάνω. Ενδεικτικά: ενίσχυση κινητικότητας, παροχή εκπαιδευτικών αδειών, συμμετοχή σε συνέδρια, επιβράβευση μέσω βραβείων ή πρόσθετης οικονομική ενίσχυσης κοκ Επίσης θα πρέπει να αναφερθεί, εάν και με ποιους τρόπους επιδιώκει η ακαδημαϊκή μονάδα/το ΠΜΣ την προσέλκυση μελών ακαδ. Προσωπικού υψηλού επιπέδου. Μπορείτε είτε να αναφερθείτε στις πολιτικές του Τμήματος για όλα τα προαναφερθέντα είτε να εστιάσετε στις πολιτικές που ακολουθούν τα επιμέρους ΠΜΣ. Τέλος, χρειάζεται να περιγράψετε τη διαδικασία αξιολόγησης των διδασκόντων από τους φοιτητές, τους τρόπους αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της και αν συνεκτιμάται κατά τις διαδικασίες εξέλιξης του Διδακτικού προσωπικού. Σχετικά Παραρτήματα:Α16. Συνοπτική αναφορά των επιδόσεων του διδακτικού προσωπικού σε επιστημονικό-ερευνητικό και διδακτικό έργο, βάσει και διεθνών αναγνωρισμένων συστημάτων αξιολόγησης επιστημόνων (πχ Google Scholar, Scopus, κ.α.) Εδώ είναι διαθέσιμο πρότυπο Πίνακα προς συμπλήρωση. Επικουρικά:Αναφορά Επιδόσεων Στην ιστοσελίδα της ΜΟΔΙΠ, αφού πραγματοποιήσετε ΕΙΣΟΔΟ με τα στοιχεία του πανεπιστημιακού σας λογαριασμού, μέσω της αναφοράς «Δημοσιεύσεις», μπορεί να εξαχθεί κατάλογος των δημοσιεύσεων που έχουν καταχωριστεί στο Ιδρυματικό Καταθετήριο του ΑΠΘ και των δημοσιεύσεων της Scopus, για τα μέλη του ΑΠΘ που έχουν καταχωρήσει το Author ID τους στο πληροφοριακό σύστημα της ΜΟΔΙΠ. Επιπρόσθετα, στις υπο-καρτέλες Scopus και Google Scholar της αναφοράς «Δημοσιεύσεων» μπορούν να ανακτηθούν οι βιβλιομετρικοί δείκτες που για όσα μέλη είναι διαθέσιμο το Αuthor ID. Όπως γνωρίζετε, η ανάκληση στοιχείων από τις βιβλιογραφικές βάσεις είναι χρονοβόρα και δύσκολη και για τον λόγο αυτό η εξαγωγή των συγκεκριμένων αναφορών μέσω του ΣΔΠ της ΜΟΔΙΠ καθυστερεί σημαντικά και ενίοτε εμφανίζονται σφάλματα. Αν χρειαστείτε κάποια διευκρίνιση σχετικά με τις εν λόγω αναφορές μπορείτε να επικοινωνήσετε με την τεχνική υποστήριξη της ΜΟΔΙΠ στο τηλέφωνο 2310-998574 ή προτιμότερα στη διεύθυνση qms@auth.grΕπιμόρφωση-Ανάπτυξη Δυνατότητες που παρέχονται μέσω της Νομοθεσίας και του ΑΠΘ για την επιμόρφωση και την ανάπτυξη του ΔΕΠ είναι διαθέσιμες εδώ Εάν το Τμήμα έχει θεσπίσει ειδικές διαδικασίες υποστήριξης και ανάπτυξης του διδακτικού προσωπικού ή/και κριτήρια επιλογής του, συνιστάται να τα αναφέρει και να τα επισυνάψει. Παρομοίως, αν έχουν καταρτιστεί κανονισμοί εργασίας/υποχρεώσεων το διδακτικού προσωπικού Εάν τυχόν υφισταμενοι Κανονισμοί/διαδικασίες αφορούν στο ΠΠΣ, συνιστάται να επικαιροποιηθούν και να αναφέρονται ρητά και στο διδακτικό προσωπικό των ΠΜΣΙδέες προς αξιοποίηση έχουν αναρτηθεί εδώΑξιολόγηση μαθημάτων και διδασκόντων Τυχόν αδυναμίες στην εκτέλεση του εκπαιδευτικού έργου διαπιστώνονται από την αξιολόγηση των διδασκόντων από τους φοιτητές. Από το 2012, με τον συντονισμό της ΜΟΔΙΠ έχει εγκαθιδρυθεί η διαδικασία της ηλεκτρονικής αξιολόγησης, που πλέον εφαρμόζεται σε όλα τα ΠΠΣ και στην πλειοψηφία των ΠΜΣ του ΑΠΘ. Ειδικότερα: Όλοι οι διδάσκοντες αξιολογούνται (εδώ και τρία χρόνια κατά τη διάρκεια του μαθήματος) από τους φοιτητές στο τέλος κάθε εξαμήνου μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής αξιολόγησης της ΜΟΔΙΠ. Η αξιολόγηση των διδασκόντων περιλαμβάνει τόσο κλειστές όσο και ανοικτές ερωτήσεις και είναι προσωπική, αξιολογούνται δηλαδή συγκεκριμένα πρόσωπα και όχι γενικά οι διδάσκοντες του μαθήματος και δυνατότητα αξιολόγησης έχουν όλοι οι εγγεγραμμένοι στο μάθημα φοιτητές. Οι απαντήσεις των φοιτητών αναλύονται από το σύστημα της ΜΟΔΙΠ και παρουσιάζονται συγκριτικά στοιχεία για κάθε διδάσκοντα σε σχέση με τους υπόλοιπους διδάσκοντες του προγράμματος σπουδών. Τα στοιχεία αυτά εκτός από τους ίδιους τους αξιολογουμένους, είναι διαθέσιμα στον Πρόεδρο του Τμήματος και στον Συντονιστή της ΟΜΕΑ, καθώς επίσης και στις Πρυτανικές Αρχές και στα μέλη της ΜΟΔΙΠ και τυγχάνουν επεξεργασίας, προκειμένου, όπου χρειάζεται να ληφθούν μέτρα βελτίωσης. Τα όχι ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά συμμετοχής στην ηλεκτρονική Αξιολόγηση Μαθημάτων και Διδασκόντων έχουν απασχολήσει τη ΜΟΔΙΠ, καθώς και τη Σύγκλητο του Ιδρύματος. Έχουν εκδοθεί σχετικές Οδηγίες (εδώ), το ερωτηματολόγιο έχει αναθεωρηθεί 2-3 φορές, δίνεται η δυνατότητα συμπλήρωσης μέσω κινητού τηλεφώνου, και υπάρχει η δυνατότητα συμπλήρωσής του κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Το ΠΜΣ θα πρέπει να τεκμηριώσει ότι παρακολουθεί συστηματικά και λαμβάνει υπόψή του τα αποτελέσματα της αξιολόγησης τόσο για τυχόν αλλαγές στο πρόγραμμα Σπουδών όσο και για τη βελτίωση της διδασκαλίας ή της συμπεριφοράς των μελών του. Συχνά τίθενται ερωτήσεις σχετικά με το πότε κάποιες αξιολογήσεις «ανησυχούν» τη Διοίκηση του Τμήματος και πως τις διαχειρίζεται. Επιπλέον είναι σημαντικό το ΠΜΣ να δίνει μια ανατροφοδότηση των αποτελεσμάτων και των ενεργειών του στους φοιτητές, ώστε να γνωρίζουν ότι η γνώμη τους λαμβάνεται υπόψη και να ενθαρρυνθούν να συμμετέχουν στη διαδικασία. Εάν μέχρι τώρα η αξιολόγηση των μαθημάτων και των διδασκόντων δεν πραγματοποιείται μέσω του ΣΔΠ της ΜΟΔΙΠ, μπορεί να διεξαχθεί με όποιον τρόπο το ΠΜΣ κρίνει προσφορότερο, που θα διασφαλίσει μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής και θα δίνει τη δυνατότητα να τηρoύνται διαχρονικά στατιστικά στοιχεία. 6ο κριτήριο: Μαθησιακοί πόροι και φοιτητική στήριξη Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να αναλυθούν τα μέσα και οι πόροι (αριθμητικά επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό, οικονομικοί πόροι, υποδομές, εξοπλισμός και οι κάθε είδους υπηρεσίες) που διαθέτει το ΠMΣ για την υποστήριξη της μάθησης και της ακαδημαϊκής δραστηριότητας και την προαγωγή της έρευνας. Επίσης, θα πρέπει να αναλυθεί ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η διάθεση και η κατανομή των πόρων, να τεκμηριωθεί ότι λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες του συνόλου των φοιτητών (π.χ. πλήρους ή μερικής απασχόλησης, εργαζόμενοι και αλλοδαποί φοιτητές, φοιτητές με αναπηρίες) και η ενίσχυση της φοιτητοκεντρικής μάθησης, καθώς και η υιοθέτηση ευέλικτων τρόπων μάθησης και διδασκαλίας. Τέλος, ότι οι φοιτητές είναι ενήμεροι για όλα τα παραπάνω. Τεκμηρίωση: Αναλυτική περιγραφή των υποδομών και υπηρεσιών που διαθέτει το Ίδρυμα στην ακαδημαϊκή μονάδα για το ΠΜΣ σχετικά με την υποστήριξη της μάθησης και ακαδημαϊκής δραστηριότητας (ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές, υπηρεσίες κτλ) και την προαγωγή της έρευνας Διοικητικό προσωπικό υποστήριξης του ΠΜΣ (θέσεις εργασίας, προσόντα, αρμοδιότητες) Ενημερωτικό υλικό προς τους φοιτητές για τις υπηρεσίες που τους παρέχονται Σχέδιο αξιοποίησης διδάκτρων (εφόσον υφίστανται). Επικουρικά: Φοιτητική στήριξη Η πολιτεία παρέχει μία σειρά διοικητικών, οικονομικών και άλλων υπηρεσιών και διευκολύνσεων στους μεταπτυχιακούς φοιτητές για τη διευκόλυνση της ολοκλήρωσης των σπουδών τους. Σ΄ αυτές περιλαμβάνονται η δυνατότητα αναβολής στράτευσης, η ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη και το δελτίο μειωμένου κομίστρου στα διάφορα μεταφορικά μέσα κ.τ.λ. Επιπρόσθετα, το ΑΠΘ έχει αναπτύξει -και αναπτύσσει συνεχώς- διαδικασίες και υπηρεσίες οι οποίες καλύπτουν τις βασικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη νομοθεσία και προσανατολίζεται στη συνεχή βελτίωση και αύξηση των παροχών, παρά τους συνεχώς συρρικνούμενους πόρους. Στέγαση στις Φοιτητικές Εστίες Σίτιση στην Πανεπιστημιακή Φοιτητική Λέσχη Βιβλιοθήκες και online Βιβλιοθήκες (Η Κεντρική Βιβλιοθήκη παραμένει ανοιχτή όλο το 24ωρο στις εξεταστικές περιόδους), ενώ το επιστημονικό αναγνωστήριο για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες λειτουργεί 8:00 – 20:00. Υποτροφίες και κληροδοτήματα Γραφείο Πρακτικής Άσκησης Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Τμήμα Διεθνών Σχέσεων Γραφείο Διασύνδεσης Σπουδών και Σταδιοδρομίας Γραφείο Υποστήριξης Φοιτητών Ευαίσθητων Κοινωνικών Ομάδων Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης Συνήγορος του Φοιτητή: για θέματα εκτός βαθμολογίας και εξετάσεων Επιτροπή Ισότητας Φύλων: για θέματα διακριτικής μεταχείρισης Επιστημονικές φοιτητικές Ενώσεις Παιδικό Κέντρο Γραφείο Συντονισμού Εθελοντών & Φοιτητικών Δράσεων Ποικίλες ομάδες πολιτιστικού και κοινωνικού χαρακτήρα σε επίπεδο Ιδρύματος και Τμημάτων Πανεπιστημιακό Γυμναστήριο Πανεπιστημιακή Κατασκήνωση Ηλεκτρονικές υπηρεσίες μέσω ειδικών applications του Ιδρύματος, και μέσω κινητού τηλεφώνου 7ο κριτήριο: Διαχείριση πληροφοριών Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να αναφερθούν τα πληροφοριακά συστήματα, οι διαδικασίες και τα εργαλεία που έχουν προβλεφθεί για τη συλλογή πληροφοριών (ως προς τους φοιτητές, το προσωπικό, τις υποδομές, τη δομή του ΠMΣ, την οργάνωση και ποιότητα της διδασκαλίας, την παροχή υπηρεσιών κ.λπ). Οι πληροφορίες που συλλέγονται θα πρέπει να αναλύονται και να αξιοποιούνται για τη βελτίωση της ποιότητας του ΠΜΣ. Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να αναλυθούν τόσο τα συστήματα που χρησιμοποιούνται και τα δεδομένα που συλλέγονται, όσο και οι τρόποι ανάλυσης και αξιοποίησης αυτών. Τα ΠΜΣ οφείλουν ετησίως να παρακολουθούν αντικειμενικά σημαντικούς δείκτες, όπως: οι βασικοί δείκτες επιδόσεων, το προφίλ του φοιτητικού πληθυσμού, η πορεία φοίτησης, οι επιτυχίες και τα ποσοστά εγκατάλειψης σπουδών, η ικανοποίηση των φοιτητών για το πρόγραμμα, η διαθεσιμότητα μαθησιακών πόρων και φοιτητικής στήριξης, η συμμετοχή των φοιτητών στο σχεδιασμό και υλοποίηση των παραπάνω. Επίσης, έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν όποιους άλλους δείκτες κρίνουν σημαντικούς. Μεταξύ όσων θα αναλυθούν ότι πραγματοποιεί το κάθε ΠΜΣ στο πλαίσιο της ετήσιας παρακολούθησης/εσωτερικής αξιολόγησης της υλοποίησης του Προγράμματος, θα πρέπει να τονιστεί ότι ετησίως καταχωρούνται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ποιότητας της ΕΘΑΑΕ (ΟΠΕΣΠ-ΕΘΑΑΕ) τα δεδομένα που ζητούνται και ότι οι δείκτες αξιοποιούνται για την κατάρτιση της ετήσιας Στοχοθεσίας Ποιότητας (βλ. Παράρτημα Πιστοποίησης Α3), σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της ΕΘΑΑΕ. Επιπλέον μπορεί να αναφερθεί ότι το ΠΜΣ αξιοποιεί τα δεδομένα που καταχωρούνται στο σύστημα Ηλεκτρονικής Γραμματείας (Φοιτητολόγιο), στο Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας της ΜΟΔΙΠ, στο ResCom του ΕΛΚΕ, στο σύστημα του Τμήματος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, της Βιβλιοθήκης Σχετικά Παραρτήματα: Α17. Αναφορές δεδομένων από το ΟΠΕΣΠ για όλα τα προηγούμενα ακαδημαϊκά έτη (εξαγωγή αναφοράς σε αρχείο .pdf από το ΟΠΕΣΠ, ενότητες Ίδρυμα, Τμήμα, ΠΜΣ). Οι αναφορές του ΟΠΕΣΠ για το Ίδρυμα είναι διαθέσιμες εδώ. Οι αναφορές για το Τμήμα και το ΠΜΣ θα πρέπει να εξαχθούν από τους χρήστες του Τμήματος με τα αντίστοιχα δικαιώματα. Παρακαλείστε να επικοινωνήστε σχετικά με τον Συντονιστή ΟΜΕΑ ή τη Γραμματεία του Τμήματος. Στην περίπτωση υποβολής της Πρότασης Πιστοποίησης κατά τη δεύτερη Πρόσκληση, θα πρέπει να αξιοποιηθούν οι Δείκτες για το Ακαδ. Έτος 2021-2022, αφού συμπληρωθεί το ΟΠΕΣΠ την Άνοιξη του 2023. Επικουρικά: Εδώ έχει αναρτηθεί κατάλογος με τις υφιστάμενες ψηφιακές υπηρεσίες του ΑΠΘ, καθώς επίσης και λεπτομέρειες σχετικά με το πληροφοριακό Συστημα Διαχείρισης Ποιότητας (ΣΔΠ) της ΜΟΔΙΠ και τους τρόπους αξιοποίησης των πληροφοριών. 8ο κριτήριο: Δημόσια πληροφόρηση για τα ΠΜΣ Το κάθε ΠΜΣ πρέπει να διαθέτει δίγλωσση ιστοσελίδα (βλ. ΦΕΚ 1466/13-08-2007 , Ν.4957/2022, Αρ.45) για την προβολή όλων των δραστηριοτήτων του, η οποία χαρακτηρίζεται από πληρότητα, σαφήνεια και αντικειμενικότητα των πληροφοριών και συγκεκριμένη διαδικασία συντήρησης και ανανέωσης/ενημέρωσης της ιστοσελίδας του ΠΜΣ. Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να αναφερθεί το είδος των πληροφοριών που δημοσιοποιούνται και οι ομάδες/τα ενδιαφερόμενα μέρη στα οποία απευθύνονται, η/οι γλώσσα/ες δημοσιοποίησης των πληροφοριών. Τα σχετικά έγγραφα (ενημερωτικά φυλλάδια κανονισμοί, οδηγοί) που δημοσιοποιούνται, τα άλλα μέσα επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται και οι διαδικασίες ελέγχου, συντήρησης και ανανέωσης της ιστοσελίδας του ΠΜΣ. Επιπλέον, θα πρέπει να αναφερθούν οι τρόποι με τους οποίους το ΠΜΣ/Τμήμα παρέχει πληροφόρηση για τις δραστηριότητές του, τα αναμενόμενα μαθησιακά αποτελέσματα, τους τίτλους που απονέμει, τις εφαρμοζόμενες διδακτικές και μαθησιακές διαδικασίες, όπως και εκείνες που αφορούν στην αξιολόγηση, τα ποσοστά επιτυχίας στις εξετάσεις και τις μαθησιακές ευκαιρίες που προσφέρει. Πληροφόρηση παρέχεται και για την επαγγελματική απασχόληση των αποφοίτων των ΠΜΣ. Η πληροφορία θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των υποψήφιων φοιτητών, των νυν και των αποφοίτων, ενώ είθισται να ζητείται τεκμηρίωση για τη σύνδεση του ΠΜΣ με την κοινωνία. Επίσης, θα πρέπει να αναφερθούν οι τρόποι επικοινωνίας με τους αποφοίτους και και τους συνεργαζόμενους φορείς. Ένας τρόπος διατήρησης επικοινωνίας/επαφής με τους αποφοίτους είναι η παρουσία του ΠΜΣ σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (όπως facebook, linkedin) και ειδικότερα, η δημιουργία σελίδας αποκλειστικά για τους αποφοίτους. Με τα συγκεκριμένα μέσα επικοινωνίας αφενός θα μπορούν να ενημερώνονται οι απόφοιτοι συστηματικά για τις δραστηριότητες του Τμήματος, και αφετέρου μπορούν σχετικά εύκολα να διεξαχθούν έρευνες γνώμης, ικανοποίησης κοκ για οποιοδήποτε θέμα. Τέλος, αναφορικά με τη δημοσιοποίηση των θεμάτων διασφάλισης ποιότητας (Πολιτική Ποιότητας, Στρατηγική, Εσωτερική Αξιολόγηση, Αποτελέσματα Αξιολόγησης μαθημάτων Έκθεση Εξωτερικής Αξιολόγησης, Έκθεση Πιστοποίησης κοκ) θα μπορούσατε να δημιουργήσετε σχετική ενότητα στην ιστοσελίδα σας. (βλ. Τμήμα Πληροφορικής, http://www.csd.auth.gr/#, To Τμήμα/Διασφάλιση Ποιότητας & Αξιολόγηση). Επικουρικά: Εδώ έχει αναρτηθεί κατάλογος Λίστας Ελέγχου Περιεχομένων Ιστοσελίδας 9ο κριτήριο: Συνεχής παρακολούθηση και περιοδική εσωτερική αξιολόγηση των ΠΜΣ Στην ενότητα αυτή θα πρέπει να τεκμηριωθεί η εσωτερική αξιολόγηση (ουσιαστικά η τακτική παρακολούθηση, ο έλεγχος και η διαδικασία αναθεώρησης των ΠΜΣ) που αποσκοπεί στη συνεχή βελτίωση του επιπέδου των εκπαιδευτικών παροχών και στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού και αποτελεσματικού μαθησιακού περιβάλλοντος για τους φοιτητές. Ενδείκνυται η διεξαγωγή ετήσιας εσωτερικής αξιολόγηση του ΠΜΣ και η συνεργασία της ΟΜΕΑ με τη ΜΟΔΙΠ ως μέρος της διαδικασίας της ετήσιας εσωτερικής αξιολόγησης του προγράμματος, η διαδικασία για την επανεκτίμηση, την αναπροσαρμογή και την επικαιροποίηση της ύλης των μαθημάτων, συγκεκριμένο σχέδιο δράσης για την άρση των αρνητικών και την ενίσχυση των θετικών σημείων με καθορισμένες προτεραιότητες, τους μηχανισμούς ανατροφοδότησης της στρατηγικής και της στοχοθεσίας ποιότητας του ΠΜΣ, οι μηχανισμοί και διαδικασίες λήψης αποφάσεων, μέσω των οποίων το ΠΜΣ επιτυγχάνει τη συνεχή βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Θα πρέπει να δηλωθεί και να τεκμηριωθεί ότι το ΠΜΣ συμπληρώνει ετησίως την Έκθεση Αυτοαξιολόγησης, παρακολουθεί τους δείκτες που έχει επιλέξει, τις γνώμες φοιτητών, αποφοίτων, φορέων, συζητάει όλα τα ζητήματα που ανακύπτουν και προβαίνει σε βελτιωτικές ενέργειες. Η Έκθεση υποβάλλεται προς τη ΜΟΔΙΠ. Σχετικό Παράρτημα:Α8. Αποτελέσματα εσωτερικής αξιολόγησης του ΠΜΣ από τη ΜΟΔΙΠ (πρακτικό ΜΟΔΙΠ με κατάσταση ευρημάτων και ενδεχόμενες προτεινόμενες προληπτικές/διορθωτικές ενέργειες) Θα συνταχθεί από τη ΜΟΔΙΠ και θα σας σταλεί έγκαιρα για συζήτηση και ενσωμάτωση στον φάκελο Τεκμηρίωση Διαδικασία για την επανεκτίμηση, την αναπροσαρμογή και την επικαιροποίηση της ύλης των μαθημάτων του ΠΜΣ, Διαδικασία για την άρση των αρνητικών σημείων και τη βελτίωση του γνωστικού αντικειμένου και της μαθησιακής διαδικασίας στο ΠΜΣ, Μηχανισμοί ανατροφοδότησης της στρατηγικής και της στοχοθεσίας ποιότητας του ΠΜΣ και σχετικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων (φοιτητές, εξωτερικοί φορείς) Αποτελέσματα της ετήσιας εσωτερικής αξιολόγησης του ΠΜΣ από τη ΜΟΔΙΠ και το σχετικό πρακτικό. Επικουρικά: Πέραν των ενεργειών που ήδη πραγματοποιεί το ΠΜΣ για την παρακολούθησή του και με δεδομένο ότι ζητείται ρητά αναφορά στην αξιολόγηση του ΠΜΣ που διενεργεί η ΜΟΔΙΠ, προτείνουμε να αξιοποιήσετε τα ακόλουθα: Όλα τα Προγράμματα Σπουδών (ΠΣ) του ΑΠΘ έχουν από το 2013 την υποχρέωση ηλεκτρονικής υποβολής ετήσιας Έκθεσης Αυτοαξιολόγησης, στο πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας της ΜΟΔΙΠ (Εάν δεν το έχετε ήδη κάνει, παρακαλούμε να τη συμπληρώσετε για τουλάχιστον τα δύο τελευταία ακαδημαϊκά έτη. Στη σελίδα της ΜΟΔΙΠ Δελτία > Εκθέσεις Αυτοαξιολόγησης επιλέγετε το πρόγραμμα σπουδών και το ακαδημαϊκό έτος για το οποίο θέλετε να συμπληρώσετε την έκθεση αυτοαξιολόγησης. ). Στην εν λόγω έκθεση τα ΠΣ καλούνται να συμπληρώσουν και να σχολιάσουν τις ακόλουθες ενότητες κριτηρίων: α) Η ακαδημαϊκή φυσιογνωμία και ο προσανατολισμός του προγράμματος σπουδών (6 κριτήρια) β) Τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα επιδιωκόμενα προσόντα σύμφωνα με το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων Ανώτατης Εκπαίδευσης (4 κριτήρια) γ) Η δομή και η οργάνωση του προγράμματος σπουδών (11 κριτήρια) δ) Η ποιότητα και αποτελεσματικότητα του διδακτικού έργου, όπως τεκμηριώνεται ιδίως από την αξιολόγηση από τους φοιτητές (9 κριτήρια) ε) Η καταλληλότητα των προσόντων του διδακτικού προσωπικού (5 κριτήρια) στ) Η ποιότητα του ερευνητικού έργου της ακαδημαϊκής μονάδας (4 κριτήρια) ζ) Ο βαθμός σύνδεσης της διδασκαλίας με την έρευνα (3 κριτήρια) η) Η ζήτηση στην αγορά εργασίας των αποκτώμενων προσόντων (4 κριτήρια) θ) Η ποιότητα των υποστηρικτικών υπηρεσιών, όπως οι διοικητικές υπηρεσίες, οι βιβλιοθήκες και οι υπηρεσίες φοιτητικής μέριμνας (7 κριτήρια) ι) Στρατηγική Ακαδημαϊκής Ανάπτυξης (12 κριτήρια) Πλέον, με την πιστοποίηση του Εσωτερικού Συστήματος Διασφάλισης Ποιότητας του ΑΠΘ (ΕΣΔΠ-ΑΠΘ), η οποία ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019, η ΜΟΔΙΠ-ΑΠΘ συνεχίζει τις μέχρι τώρα διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας, διεξάγοντας ετησίως εσωτερική αξιολόγηση, σύμφωνα με τις ειδικότερες, πρόσφατες κατευθύνσεις της ΕΘΑΑΕ, όπως περιγράφονται αναλυτικά στην Πρόταση Πιστοποίησης του ΕΣΔΠ-ΑΠΘ, στο κεφάλαιο 5. Δεδομένου ότι η συγκεκριμένη διαδικασία ξεκίνησε πολύ πρόσφατα, τα ευρήματα της ΜΟΔΙΠ για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 (βλ. Α8 Αποτελέσματα Εσωτερικής Αξιολόγησης ΠΠΣ από τη ΜΟΔΙΠ) θα συζητηθούν το συντομότερο δυνατό στα Όργανα του ΠΜΣ για τη λήψη των καταλληλότερων μέτρων και θα συζητηθούν εκ νέου με τη ΜΟΔΙΠ στο πλαίσιο της εσωτερικής αξιολόγησης του ακαδημαϊκού έτους 2022-2023 ή νωρίτερα, εφόσον κριθεί απαραίτητο.Σύμφωνα με το Άρθρο 87 του Ν. 4957 στο πλαίσιο της περιοδικής αξιολόγησης των ΠΜΣ αξιολογείται η συνολική αποτίμηση του έργου που επιτελέστηκε από κάθε Π.Μ.Σ., ο βαθμός εκπλήρωσης των στόχων που είχαν τεθεί κατά την ίδρυσή του, η βιωσιμότητά του, η απορρόφηση των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, ο βαθμός συμβολής του στην έρευνα, η εσωτερική αξιολόγησή του από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές, η σκοπιμότητα παράτασης της λειτουργίας του, καθώς και λοιπά στοιχεία σχετικά με την ποιότητα του έργου που παράγεται και τη συμβολή του στην εθνική στρατηγική για την ανώτατη εκπαίδευση. 10ο κριτήριο: Περιοδική εξωτερική αξιολόγηση των ΠΜΣ Θα πρέπει να αναφερθούν τυχόν συστάσεις για τα ΠΜΣ που έγιναν κατά την Εξωτερική Αξιολόγηση του Τμήματος και ο τρόπος διαχείρισής τους από το Τμήμα και τα ΠΜΣ του. (Οι Εκθέσεις Εξωτερικής αξιολόγησης όλων των Τμημάτων του ΑΠΘ είναι διαθέσιμες εδώ) Σχετικό Παράρτημα:Α18. Έκθεση προόδου για το εν λόγω ΠΜΣ για τα αποτελέσματα από την αξιοποίηση ενδεχόμενων συστάσεων της Έκθεσης εξωτερικής αξιολόγησης του Ιδρύματος και της Έκθεσης πιστοποίησής του ΕΣΔΠ του Ιδρύματος, σχετικά με τα ΠΜΣΣημείωση: Εάν υπάρχει Επικουρικά: Επιπρόσθετα και δεδομένου ότι ζητείται αναφορά στις συστάσεις της Εξωτερικής Αξιολόγησης του Ιδρύματος, προτείνουμε να αξιοποιήσετε και τα ακόλουθα: Συστάσεις Εξωτερικής Αξιολόγησης ΑΠΘ για τα ΠΜΣ (2015). Η Εξωτερική Αξιολόγηση του ΑΠΘ (2015) διαπίστωσε ότι όλα τα ΠΜΣ του Ιδρύματος είναι εξαιρετικά, καλύπτουν εντυπωσιακά ευρύ φάσμα επιστημονικών πεδίων. Επιπρόσθετα υποστήριξε τα σχέδια του ΑΠΘ για την ίδρυση αγγλόφωνων ΠΜΣ για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών. Η Εξωτερική Αξιολόγηση του Ιδρύματος διαπίστωσε τις ακόλουθες αδυναμίες: Απουσία ενός συντονισμένου μηχανισμού για την προώθηση της διεπιστημονικότητας και της διατμηματικής συνεργασίας σε επίπεδο προγραμμάτων και φοιτητών, Υποστελέχωση σε Διδακτικό προσωπικό Θεσμοθέτηση οργανωμένων σεμιναρίων για μεταπτυχιακούς φοιτητές, προκειμένου να συναντιούνται, να παρουσιάζουν την έρευνά τους, να δέχονται ανατροφοδότηση και να δημιουργηθεί μια κοινότητα νέων ερευνητών Ποικιλία στη διάρκεια σπουδών, από 2-4 εξάμηνα Η ανεξάρτητη έρευνα και η εκπόνηση διπλωματικής εργασίας θα πρέπει να γίνει υποχρεωτική σε όλα τα ΠΜΣ Στην Έκθεση Προόδου που κατέθεσε η ΜΟΔΙΠ του ΑΠΘ στην ΕΘΑΑΕ το 2018 σε σχέση με την παρακολούθηση των συστάσεων, επισημάνθηκε ότι οι ιδιαιτερότητες των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων δεν επιτρέπουν γενίκευση στην εφαρμογή των συστάσεων της Εξωτερικής Αξιολόγησης, αλλά εναπόκειται στις αποφάσεις των Συνελεύσεων των Τμημάτων. Τόσο ο προηγούμενος Ν. 4485/2017, όσο και ο πρόσφατος Ν. 4957/2022, απαιτούν για την ίδρυση νέων ΠΜΣ την υποβολή Εισήγησης, Μελέτης Σκοπιμότητας, Μελέτης Βιωσιμότητας και Αναλυτικού Προϋπολογισμού, ενώ τα ΠΜΣ και οι Συνελεύσεις των Τμημάτων έχουν τη δικαιοδοσία να καθορίσουν τους τρόπους διδασκαλίας, τη διάρκεια των ΠΜΣ και τα λοιπά χαρακτηριστικά των Προγραμμάτων. Για την ίδρυση ενός νέου ΠΜΣ απαιτείται εισήγηση της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών και Απόφαση της Συγκλήτου του Ιδρύματος. Στην Πιστοποίηση του ΕΣΔΠ (2019) δεν έγιναν παρατηρήσεις για τα ΠΜΣ. Α19. Λοιπό υλικό τεκμηρίωσης (π.χ. μελέτες απορρόφησης αποφοίτων, ερευνητικές επιδόσεις κτλ) με σήμανση Α19.1, Α19.2, Α19.3 κτλ.